Rechts

Vandaag in Humo: een reportage over rechtse studentenclubs in Gent. Daaronder vallen zeker het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV) en de Nationalistische Studentenvereniging (NSV!). Omdat de Jong N-VA al eens als een jolige bende rechtse jongens en meisjes wordt afgeschilderd, komen ook zij aan bod.

Het artikel staat in de studentenbijlage van het gerespecteerde weekblad. Hieronder plaats ik de oorspronkelijke, wat langere versie. De scans heb ik van de Facebook-pagina van Jonas Naeyaert, preses van het KVHV, geplukt.

Het zal je meer overkomen: je bent een rechtse, Vlaamsgezinde student en je studiegenoten zijn stuk voor stuk overtuigde progressievelingen die heimwee hebben naar de paarse regeringen van Guy Verhofstadt. Dan ben je de pineut. Of niet? ‘Vier jaar geleden werden Vlaamsgezinde studentenverenigingen als extremistisch beschouwd. Maar Bart De Wever heeft ons uit de marginaliteit gehaald.’

Stel: ik ben een jonge student, vers uit het middelbaar onderwijs. Eindelijk ben ik verlost van de politiek correcte flurk van een godsdienstleraar die het multiculturele denken met alle geweld door de strot van zijn leerlingen wil stampen. Of ik aan de UGent de juiste studiekeuze heb gemaakt, weet ik nog niet. Wat ik wel weet, is dat ik sympathie heb voor de Vlaamse zaak, dat Bart De Wever (N-VA) groot gelijk heeft en dat ik me graag afzet tegen de stuitende naïviteit van al wat zich links en progressief noemt. Ik ben jong én rechts, mag het? Alleen vraag ik me af bij welke politieke studentenvereniging ik me moet aansluiten. Jong N-VA UGent? Bwa, die zijn niet rechts genoeg. De Nationalistische Studentenvereniging (NSV!)? Goh, allicht zijn die een beetje té radicaal voor hun eigen goed. Het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond (KVHV)? Ga weg, ik mag rechts zijn, ik ben niet oubollig.

‘De NSV! zijn marginalen, het KVHV zijn marginalen met geld en Jong N-VA? Tja, dat bloedt dood’, sneert een oudgediende uit het Gentse studentenleven.

Hoezo, Jong N-VA bloedt dood? De Gentse studentenafdeling van ’s lands grootste partij bestaat amper vijf jaar. Die hoort springlevend te zijn. Lokt het succes van Bart De Wever dan geen horden schachten? ‘We hebben momenteel vijftig leden’, schat voorzitter Gregory Deseck (22), die aan zijn masterjaar geschiedenis begint. ‘Sinds onze oprichting in 2006 is het aantal leden rechtlijning toegenomen. We merken geen speciale evolutie sinds de verkiezingsoverwinning van de N-VA, maar door de aanslepende regeringsonderhandelingen kijken we wel uit naar het begin van het academiejaar, wanneer de nieuwe studenten in Gent arriveren. We hebben goede hoop.’

Het electorale succes van de N-VA zorgt er vooral voor dat de flamingante studenten minder in het verdomhoekje zitten. ‘Het stigma is zeker kleiner’, bevestigt Deseck. ‘In de beginjaren kregen we al eens slechte woorden te verwerken. Het Vlaams-nationalisme had nog een slechte naam en dat straalde af op Jong N-VA. Vlaamsgezinde organisaties werden als extremistisch beschouwd.’

‘We zijn indertijd begonnen met een budget van 50 euro’, lacht oprichter en huidig Kamerlid voor de N-VA Peter Dedecker (27). ‘Na een jaar hadden we zes leden. Toen werden we nog vaak op één hoop gegooid met het Vlaams Belang.’

Ook Nick Mouton (33), tegenwoordig N-VA-schepen in Lovendegem, moest als Vlaamsgezinde student opboksen tegen een hoop vooroordelen. Mouton was begin de jaren 2000 voorzitter van de Vlaams-Nationale Studentenunie (VNSU), de voorloper van Jong N-VA. ‘Het waren moeilijke tijden. Je diende voortdurend uit te leggen dat je Vlaamsgezind kon zijn zonder dat je extreem rechts was. Dat was vermoeiend’, herinnert hij zich. ‘Al wie Vlaamsgezind maar niet extreem rechts was, was welkom bij de VNSU. We moesten ons continu onderscheiden van het toenmalige Vlaams Blok. Voor mezelf was er echter nooit een contradictie tussen Vlaamsgezindheid en een eerder progressief gedachtegoed. Ik heb dat nooit als tegenstrijdig ervaren. Ik was toen al samen met mijn huidige vrouw Iftara. Sommigen konden niet vatten dat ik Vlaamsgezind was omdat ik een relatie had met iemand van allochtone origine. Als Vlaams-nationalist kreeg je bijna automatisch een xenofobe stempel.’

‘Bart De Wever en de N-VA hebben het Vlaams-nationalisme uit de marginaliteit gehaald. De laatste twee, drie jaar is het stigma op ons verdwenen’, stelt Gregory Deseck opgelucht. ‘De drempel is lager geworden. Op café word je niet meer vreemd bekeken als je zegt dat je van Jong N-VA bent. Daar komen wel urenlange debatten van, maar dat hebben we graag.’

De NSV! wordt wel met een scheef oog bekeken. De vereniging droeg lange tijd – en draagt eigenlijk nog altijd – een donkerbruine stempel. Meer Vlaanderen betekende niet alleen minder België, maar evengoed minder migratie en minder multicultuur. Ergo, de NSV’ers zijn een bende fascisten en racisten en horen niet thuis aan de universiteit, zo redeneerden de linkse studentenverenigingen. Die vormden aan de UGent lang een hecht antifascistisch blok in het Politiek en Filosofisch Konvent, dat de erkende politieke studentenbewegingen verenigt. Daardoor kreeg de NSV! gedurende vele jaren nul op het rekest telkens als zij een aanvraag indiende om aan de Gentse universiteit erkend te worden.

Maar kijk: vorig jaar lukte het de NSV! dan toch om – voor het eerst sinds 1984 – de erkenning binnen te rijven. Lang duurde de pret niet. ‘Momenteel zitten we weer in het vagevuur’, zucht preses Vincent Schoenaers (21), die geschiedenis studeert. ‘We zijn onze erkenning kwijt door een beslissing van het bestuurscollege van de universiteit, maar mogelijk krijgen we ze binnenkort weer terug. Dat spelletje is nu al een aantal jaar bezig.’

Als de studentenclub weer erkend wordt, betaalt de universiteit bepaalde werkingskosten terug. ‘Maar we proberen voor een eigen spaarpotje te zorgen door lidgeld, steun van oud-leden en sponsoring. Ook een cantus zorgt voor inkomsten. We zijn zoveel mogelijk zelfbedruipend’, zegt Schoenaers.

Voor de NSV! blijft het moeilijk om zichzelf salonfähig te maken in universitaire kringen, maar nieuwe studenten vinden wel makkelijker hun weg naar de vereniging. ‘Ik weet niet of dat met de opeenvolgende verkiezingen te maken heeft. Het kan ook zijn doordat we actiever geworden zijn’, vermoedt Schoenaers. ‘Momenteel tellen we een veertigtal leden. Dat is een goed gemiddelde voor een politieke studentenvereniging. We zien vooral dat er meer volk komt naar de debatten die we organiseren. Die gaan over onderwerpen die nu meer aandacht krijgen dan vroeger, zoals migratie.’

Op zondag 18 september stapten heel wat NSV’ers mee in de protestmars tegen het akkoord over de splitsing van kieskring BHV. ‘Het is een slecht akkoord. Wij zijn voor de meest radicale oplossing: een zuivere splitsing zonder toegevingen. De NSV! gaat nog altijd voor een onafhankelijk Vlaanderen met Brussel als tweetalige hoofdstad. De faciliteiten moeten worden afgeschaft.’ Is dat wel realistisch? ‘Wij laten Brussel niet los. Die stad bestaat al duizend jaar, terwijl hij pas sinds de jaren dertig een overwegend Franstalig karakter heeft gekregen’, merkt Schoenaers op. ‘Brussel blijft ook een Brabantse stad vanwege de vele pendelaars uit de omliggende provincie. Wel is de samenstelling van de bewoners in korte tijd sterk veranderd door de migratie.’

Dat is voor de NSV! geen reden om Brussel de rug toe te keren. ‘Anders zouden we ons evengoed van Antwerpen en Gent moeten afkeren. We vinden wel dat er een migratieprobleem is. Het eerst wat moet gebeuren, is een migratiestop. Wij geloven niet dat migratie een vorm van vrijheid is. Veel mensen worden tot migratie gedwongen door economische omstandigheden. Daarom moeten we de problemen ook aanpakken in de landen van herkomst’, zegt Schoenaers. ‘Ons eigen consumptiepatroon heeft daar een invloed op. Het kan niet dat het Westen zijn overschotten blijft dumpen op buitenlandse markten. Daardoor gaan de lokalen boeren failliet. Dat is een mondiaal probleem dat we vanuit Vlaanderen zomaar niet kunnen oplossen. Wel kunnen we hier bijvoorbeeld de onveiligheid aanpakken. Het Vlaams Belang focust daar heel hard op, maar het gaat verder. Zo is er een verschil in het gebruik van de openbare ruimte. Mensen uit zuiderse culturen leven bijvoorbeeld meer op straat en dat kan soms botsen. Er bestaan geen pasklare antwoorden om zulke samenlevingsproblemen op te lossen. Geen enkele strekking heeft die, wat men ook beweert.’

‘Linkse studentenverenigingen zien Brussel als een multicultureel experiment. Daar geloven wij niet in. Je mag niet experimenteren met mensen. Dat kan al eens ontploffen, om het plastisch uit te drukken’, stelt de NSV!-preses. ‘De multiculturele maatschappij heeft nooit bestaan, toch niet met de omvang en de samenhang van vandaag. Multiculturaliteit is tegenwoordig een ideologie op zoek naar een historische basis. Vroeger ging het er ongestructureerd aan toe. Er bestond geen woord voor. In het multiculturele Antwerpen van vijfhonderd jaar geleden waar men zo graag naar verwijst, leefden misschien 500 Italiaanse handelaars op een bevolking van 100.000 man. Vele buitenlanders woonden er niet permanent. Inwijking kwam vooral uit de Kempen.’

‘Economisch zijn we niet rechts, maar eerder links – hoewel de betekenis van die begrippen vervaagt. Wij zijn wel conservatief’, legt Schoenaers uit. Dat komt vooral tot uiting in de ethische standpunten van de studentenvereniging, zoals over abortus en euthanasie. In hun politieke beginselverklaring staat dat abortus weer in het strafrecht moet. ‘Die stelling is zeer kort uitgedrukt. Je kunt mensen niet zomaar met een wet in een richting dwingen. Je moet meer sensibiliseren opdat zo’n wet overbodig wordt’, zegt de preses diplomatisch. ‘Onze mening is genuanceerder dan wat er in de beginselverklaring staat. Daardoor ontstaat er wel een vooroordeel. Sommige mensen kijken niet verder dan de statuten.’

Blijft het katholieke geloof belangrijk voor de conservatieve jongens en meisjes van de Nationalistische Studentenvereniging? ‘Er zit van alles bij ons. Zowel praktiserende christenen, atheïsten als aanhangers van het heidendom. Zelf ben ik niet echt gelovig. Mijn conservatisme komt niet voort uit een geloof in het religieuze’, stipt Schoenaers aan.

In de politieke beginselverklaring van de NSV! valt punt twee nogal op: onvoorwaardelijke amnestie voor de collaborateurs uit de Tweede Wereldoorlog. Leeft dat thema nu nog altijd, zelfs bij jongens en meisjes die zeventig jaar na de feiten student zijn? ‘Dat komt misschien raar over, maar toen de NSV! in de jaren zeventig opgericht werd, was dat thema nog zeer actueel’, verklaart Schoenaers. ‘Verschillende mensen die de repressie hadden meegemaakt waren toen vijftig. Het is een traditie om voor amnestie te blijven pleiten. Er wordt niet meer actief mee gewerkt binnen de NSV!, maar we blijven de informatie levend houden. Het thema leeft nog bij leden die familie hadden die de repressie hebben meegemaakt, maar veel zijn er dat niet.’

Hoewel de NSV! expliciet stelt dat zij niet gebonden is aan een partij, blijkt de vereniging sinds haar oprichting in 1976 een kweekvijver voor politiek talent dat later zijn weg vond naar de top van het Vlaams Belang. Filip Dewinter, Frank Vanhecke, Bruno Valkeniers, Marijke Dillen en Karim Van Overmeire: allen waren zij lid in hun studententijd.

Maar net als ex-VB’er Karim Van Overmeire wordt ook de huidige generatie NSV’ers verleid door de formatie van Bart De Wever. ‘Bij de laatste verkiezingen heeft het merendeel op de N-VA gestemd, terwijl de meesten enkele jaren geleden nog voor het Vlaams Belang kozen’, zegt Vincent Schoenaers. ‘Ik vermoed dat velen dat gedaan hebben uit strategische overwegingen. Veel van onze leden hangen niet vast aan een partij, maar brengen een pragmatische stem uit als er verkiezingen zijn.’

Maakt het succes van De Wever het gemakkelijker om flamingant te zijn? ‘Wij hebben altijd durven zeggen dat we Vlaamsgezind zijn’, repliceert Schoenaers. ‘Over het algemeen zijn de reacties nu wel positiever. De houding is minder afwijzend. Er wordt meer gepraat.’

Als de NSV! weer mag toetreden tot het PFK, zal zij zich comfortabel aan de zijde van het KVHV schurken. Dat verbond gaat al sinds 1923 door het leven als het KVHV. De Gentse afdeling werd enkele keren opgedoekt, maar rees telkens weer op uit haar as. ‘We tellen zo’n dertig actieve studentenleden, maar daarnaast blijven ook afgestudeerde leden een rol spelen, zodat we vaak met 150 man zijn. Het ledenaantaal fluctueert door de jaren: nu eens zijn het er twintig, dan vijftig. Zoals elke politieke studentenvereniging zijn we niet zo zichtbaar, maar we houden zeker ons hoofd boven water’, vertelt preses Jonas Naeyaert (21), die afstudeerde in de politiek wetenschappen en voor het nieuwe academiejaar twijfelt tussen criminologie en rechten.

‘Er is een stijging van het aantal schachten, maar of dat door de N-VA komt, kun je niet zomaar zeggen. Het kan evengoed zijn omdat we meer activiteiten organiseren’, zegt Naeyaert voorzichtig. ‘Je mag niet te snel causale verbanden leggen, maar het is goed mogelijk dat het succes van de N-VA er wel iets mee te maken heeft. Bij de veertien nieuwe schachten die zich tot nu toe aangesloten hebben, is het merendeel voor de N-VA. Bij de vorige verkiezingen heb ikzelf op de N-VA gestemd voor de Senaat en op het Vlaams Belang voor de Kamer. Het zou contradictorisch zijn om mij aan één partijpolitieke koers te houden.’

‘In 2004 stemde zowat iedereen in de Gentse afdeling op het Vlaams Belang, nu stemt driekwart op de N-VA’, weet een oud-preses van het KVHV die liever anoniem blijft.

Gastheer Jonas Naeyaert staat me te woord in Gentlemen’s Club De Gekko, in het hart van de Gentse studentenbuurt. Er speelt metal. Een rosse kat baant zich een weg tussen mooie houten meubels – kloek timmerwerk uit lang vervlogen tijden. Aan de muren hangen een grote Vlaamse vlag en de Prinsenvlag, de vaan van de orangisten die hereniging met het Nederlandse koninkrijk beogen. Op een ventilator kleeft een sticker met een duidelijke boodschap: ‘Political correctness? Nein danke!’ Naeyaert schenkt me een Belgisch pintje in een Duits bierglas en steekt een sigaret op. Het rookverbod telt hier niet, want De Gekko is geen officiële horecazaak, wel een groot uitgevallen studentenkot – Naeyaerts hoogslaper bevindt zich boven de bar.

De Gekko komt uitstekend van pas voor vergaderingen van het KVHV-bestuur, maar binnenkort zou dat wel eens kunnen veranderen. De Vlaams-nationalistische vereniging droomt immers van een eigen huis. ‘Daardoor moet onze studentengemeenschap sterker staan’, zegt Naeyaert. ‘Het moet een centrum voor het Vlaamse studentenleven worden waar plaats is voor iedere student met een Vlaams hart.’

Naeyaert blijft liever discreet over het jaarbudget van het KVHV, maar dat de studentenvereniging ervan droomt een eigen studentenhuis te kopen, doet vermoeden dat er een solide financiële backing is. ‘We kunnen toegeven dat ons budget iets groter is dan dat van bijvoorbeeld de ALS en Comac (twee extreem linkse studentenverenigingen, red.)’, zegt de preses met een behoorlijk understatement. ‘Bij het PFK krijgen we jaarlijks iets van een 600 euro. Daar kun je niet echt een werking op bouwen. Voor onze openingsacties alleen al geven we al snel meer dan het dubbele uit. Voor een club als de onze is het overigens gevaarlijk om volledig afhankelijk te worden van subsidies. Die kraan kan toegedraaid worden.’

Het budget komt vooral van oud-leden. ‘Oud-studenten zorgen voor een heel groot stuk van onze werkingsgelden’, vertelt Naeyaert. ‘We hebben geld, maar niet door subsidies, wel door onze eigen leden. Dat maakt ons financieel én intellectueel rijker. Zonder centen kun je geen werking hebben.’

Daarnaast blijft het KVHV de studentencodex verkopen, samen met het SK (Seniorenkonvent), dat de regionale studentenclubs overkoepelt. De codex is het liedboek van de student en onontbeerlijk op een studentencantus. Het ding kost zo’n 10 euro. ‘Het KVHV verspreidt de codex uit culturele manifestatie, niet om geld te verdienen’, benadrukt Naeyaert. ‘We verkopen enkele duizenden codices per jaar. Het aantal schachten blijft al jaren stabiel, terwijl de studentenpopulatie toeneemt. Het studentenleven neemt dus af. Iedereen heeft tegenwoordig een tv en internet op zijn computer. Vroeger had je enkel een bureau en een bed op je kot. Als je geluk had, was er ook een zetel. De studenten zaten op café. Nu blijven ze meer op hun kot. Op café gaan wordt altijd maar duurder en duurder en dan is er ook nog eens het rookverbod.’

Het KVHV blijft zwerven bij het traditioneel studentikoze studentenleven. Dat wil zeggen dat ze ook vasthouden aan de typische petten en lintjes. ‘Dat is een deel van ons cultureel-studentikoos patrimonium. Vlaamse studenten hebben altijd met petten en linten rondgelopen. Ik vind dat heel belangrijk. Dat behoort tot de identiteit van Vlaamse studenten.’ Die petten leveren soms al eens problemen op. ‘Je bent natuurlijk zeer herkenbaar. Voor bepaalde linkse individuen werkt zo’n pet als een rode lap op een stier. Het VRG (Vlaams Rechtsgenootschap, studentenkring van de rechten, red.) draagt ook petten en soms krijgen die ruzie doordat linkse studenten zich vergissen – wat hen meestal zuur bekomt’, lacht Naeyaert.

De Vlaams-conservatieve vereniging beroept zich nogal eens op een stijlvol studentenleven. ‘Al te vaak zien we het studentenleven ontsporen tot vulgariteit. Vele tradities worden gewoon vergeten – die zijn blijkbaar niet meer cool. Maar op een cantus kotsen en pissen onder de tafel past niet bij ons. Wij proberen een zeker stijl alsook normen en waarden uit de studentencodex te eerbiedigen. Wij willen niet in de vuiligheid rollen.’ Dragen de KVHV’ers dan een kostuum op een cantus? ‘Vaak wel. Dat ademt een zekere stijl uit. Maar het is niet omdat we traditioneel studentikoos zijn dat er geen plaats is voor plezier. Dat is complementair bij ons.’

Naast de studentikoze werking is er ook de politieke werking. Het KVHV is compexloos rechts. ‘Communisten mogen universiteitsgebouwen vandaliseren, maar wij zouden ons moeten schamen omdat we pluralistisch rechts zijn? Dat is een scheeftrekking’, vindt Naeyaert. ‘We trekken een lijn in het centrum en iedereen die zich daar rechts van bevindt, is welkom bij het KVHV. Onze rangen tellen rechts-liberalen, radicaal-nationalisten en conservatieve katholieken. Dat pluralisme creëert een rijkdom. Er ontstaat een dialoog zonder dat we moeten inboeten op onze boodschap, wat bijvoorbeeld wel met de toenmalige Volksunie is gebeurd.’

Heeft het KVHV dan geen welomlijnd ideologisch programma? ‘De léden zijn het KVHV. De NSV! werkt wel met een zeer rigide ideologische structuur. Rechts-liberalen vinden er moeilijk hun draai. Studenten met een eerder atypische ideologische invulling van het Vlaams-nationalisme kunnen bij ons wel gedijen. Wij zien dat als een rijkdom’, vertelt Naeyaert. Dus de leden hoeven bijvoorbeeld niet tegen abortus te zijn om bij het KVHV te horen? ‘Door de band genomen zijn we tegen abortus, terwijl sommige leden daar een uitzondering op vormen. We zijn het er wel over eens dat abortus te veel gezien wordt als een soort voorbehoedsmiddel. Er wordt respectloos en gratuit mee omgesprongen.’

‘We vinden niet dat waarden en normen voorbijgestreefd zijn. Wij vinden dat geen romantische zever’, zegt de preses. Is er heden ten dage te weinig respect voor de westerse waarden? ‘Zeer zeker’, knikt hij beslist. ‘Gent is bijvoorbeeld geen probleemstad zoals Brussel of Londen, maar wat ik wel zie, is dat er zowel bij autochtonen als allochtonen sprake is van vervreemding. De derde generatie allochtonen valt tussen twee stoelen in. Ze zijn noch Turks of Marokkaans noch Vlaams. Die generatie, een product van de integratie, zien we volledig ontsporen. Stilaan mag daarover gepraat worden, ook binnen de traditionele partijen. Maar we vrezen dat het wel eens te laat kan zijn om de huidige demografische ontwikkelingen terug te draaien.’

Wat zou er dan moeten gebeuren? ‘Volgens het KVHV ligt het vooral aan onze eigen mentaliteit. We moeten niet zozeer een vijandbeeld creëren, maar we moeten zelf, als volk, sterker staan. Kijk naar de geboortecijfers. Die zijn relatief desastreus. Een Belgische vrouw krijgt gemiddeld 1,6 kinderen, terwijl een geboortecijfer van 2,1 nodig is om je bevolking in stand te houden. Het geboortecijfer bij allochtonen ligt echter op 6 à 7. Binnen enkele jaren kan dat zeer grote demografische aardverschuivingen opleveren. We geloven daarom dat er een migratiestop mag komen.’ Naeyaert hoedt er zich voor om te stellen dat er voor vreemdelingen geen plaats is in Vlaanderen. ‘We geloven niet dat een buitenstaander niet kan thuishoren in onze maatschappij. Maar hoe groter de groep buitenstaanders is, hoe moeilijker het wordt om die groep in te kapselen.’

In Nederland is de islamofobe PVV van Geert Wilders als een komeet omhoog geschoten. Kunnen KVHV’ers zich vinden in het discours van de Nederlandse populist? ‘Goh. We kunnen ons herkennen in bepaalde punten, maar het totale verhaal van Wilders is niet het project van het KVHV. Wilders heeft een zeer sterk vijandbeeld. Hij houdt zich graag bezig met islambashen. Wij geloven niet dat de islam per se een probleem is. We hebben niets tegen een brave moslim die vijf keer per dag bidt. Dat is niet het probleem waar we vandaag mee te maken hebben.’ Ook het Vlaams Belang vernauwt het migratieprobleem steevast tot de islam. ‘Wij zien problemen in massamigratie en globalisering, niet in personen of religies.’

In Gent is er de laatste jaren een enorme instroom van Oost-Europeanen. Is dat dan het grote probleem? ‘Goh, je kunt daar niet zomaar een zwart-witbeeld op plakken. Het zijn ook niet de modale Bulgaren en Roemenen die problemen veroorzaken. Ik denk eerder aan bendes en dergelijke.’

Enkele maanden geleden deelde het Gentse Kamerlid Tanguy Veys (VB) flyers rond in Turkse handelszaken met als boodschap: ‘Keer tevreden terug!’ Op het pamflet prijkte een vliegtuig met de Turkse vlag. ‘Dergelijke stunts zijn tegenwoordig legio bij het Vlaams Belang. (blaast) Ik ga niet zeggen dat die actie ongepast is, want wij geloven niet in politieke correctheid. We kunnen half tevreden zijn met die actie, maar wij werken wel aan een ander project.’

Meer waarden en normen? Nayaert knikt. ‘Niet alleen de derde generatie allochtonen ontspoort, maar ook de autochtone jeugd. Als de maatschappij zelf geen sterke inherente sociale waarden heeft om vreemdelingen in te kapselen, wiens schuld is het dan? We zijn niet eens in staat om onze eigen maatschappij in handen te houden’, zegt de student somber. ‘Het aantal echtscheidingen ligt heel hoog. Kinderen worden daardoor opgevoed in moeilijke omstandigheden en komen vaak terecht in de werkloosheid en de criminaliteit. Er is sprake van verval. Onze tegenstanders noemen ons al snel moraalridders, maar dat is onzin. De cijfers spreken voor zich. De morele ontreddering door kapotte gezinssituaties is groot. Wij geloven nog altijd dat het gezin de hoeksteen van de maatschappij is. Dat klinkt ouderwets, maar het gezin is wel een nucleus die voor stabiliteit zorgt. Kinderen die worden opgevoed in een stabiel gezin krijgen later in hun leven betere kansen. Als daar afbreuk aan gedaan wordt, krijg je bepaalde consequenties.’

Zijn de meeste leden gelovig? ‘Ja, maar velen zijn niet praktiserend. Er zitten zelfs enkele atheïsten bij. We willen meer zijn dan een katholiek vriendenclubje. Iedereen kan zich wel vinden in de christelijke waarden en de relevantie daarvan voor de maatschappij.’

Zelf is Naeyaert niet eens katholiek. ‘Ik ben luthers. Ik ben katholiek gedoopt, maar uit theologische overtuiging heb ik mij laten herdopen. Ik ben echter niet antikatholiek’, glimlacht hij. Hoe reageren medestudenten erop dat hij gelovig is? ‘Sommigen vinden dat raar. Dat is niet meer trendy. Maar wij zijn geen club voor de modale student. Onze leden hebben iets meer te bieden dan de doorsneestudent.’

We spreken elkaar op de vooravond van de protestmars in faciliteitengemeente Linkebeek tegen het akkoord over de splitsing van BHV. Uiteraard gaat Naeyaert mee betogen. ‘Die protestmars lag al langer vast, maar het akkoord over BHV is een reden te meer om te protesteren. Objectief gezien is er een verbetering, maar de faciliteitengemeenten zijn we allicht voorgoed kwijt, terwijl dat Vlaamse grond is. De Vlamingen zijn nu triomfantelijk omdat ze zogezegd veel bereikt hebben, terwijl ze toegevingen hebben gedaan die miniem lijken, maar waarop de Franstaligen later zullen incashen. De regeringsonderhandelingen zijn nog niet voorbij. Er moet nog over geld gepraat worden en ik voorspel dat de Vlaamse partijen door het akkoord over BHV zeer inschikkelijk zullen zijn.’

‘KVHV kiest resoluut voor onafhankelijkheid’, beklemtoont Naeyaert. ‘Er zijn wel enkele leden die voor confederalisme pleiten, maar grotendeels leeft de overtuiging dat België een achterhaalde structuur is die niet meer in staat is om het belang van het merendeel van de bevolking te dienen. Wij geloven dat een staat zo dicht mogelijk bij het volk moet staan. De Belgische politiek staat echter mijlenver van de burger. Door de grendelgrondwet en de belangenconflicten die de vorige staatshervormingen hebben ingevoerd, is de politieke mogelijkheid om hervormingen door te voeren in Vlaanderen stelselmatig onmogelijk gemaakt. Door de particratie leven politici in een fantasiewereldje. Het confederalisme zou ook weer zo’n halfslachtige oplossing zijn: we willen wel een beetje hervormen, maar toch niet te veel. Willen, maar niet kunnen.’

Zal Vlaanderen een stuk rechtser worden zodra het onafhankelijk is? ‘Het is een objectieve vaststelling dat Vlamingen conservatiever zijn dan onze zuidelijke buren. Dus ja, het politieke landschap in een onafhankelijk Vlaanderen zou zich verrechtsen. De democratie zou wel beter werken. Je hebt ‘demos’ nodig: dat is niet zozeer een volk, maar een sociologische entiteit die bepaalde waarden en normen deelt. Met een te grote groep die te pluraal is, wordt het zeer moeilijk om democratie uit te voeren. Dat is wat we zien in België. De belangen liggen te ver uiteen. België is in se niet democratisch. Het sociaal-economische debat zou veel beter gevoerd kunnen worden in een onafhankelijk Vlaanderen.’

Hoe realistisch is dat onafhankelijke Vlaanderen? ‘Het DNA van de traditionele partijen is onlosmakelijk verbonden aan België. Hun machtsstructuur zit in België. Zonder België wordt het voor hen zeer moeilijk om hun macht te bewaren. Hun belangen liggen daardoor niet in het oplossen van België. Maar zeg nooit nooit.’

Het succes van de N-VA lijkt het einde van het land wel dichterbij te brengen. ‘Het is zonder precedent dat de Vlaams-nationalistische partijen in Vlaanderen samen meer stemmen hebben dan de traditionele partijen. Ik had enkele jaren geleden niet durven voorspellen dat de N-VA zo’n superboom zou meemaken’, geeft Naeyaert toe. ‘De houdbaarheidsdatum van België is al lang overschreden. Bij de Vlaming ontstaat er een roep om verandering, wat zijn uiting vindt in het stemgedrag. Die Vlaamsgezinde onderstroom is er gewoon. In 2004 stemde nog één miljoen Vlamingen op het Vlaams Belang, niet alleen een Vlaams-nationalistische maar ook een rechtse partij.’

Voelt het niet ongemakkelijk om voluit rechts te zijn in een progressieve omgeving als een universiteit? ‘Universiteiten zijn vaak een bolwerk van progressief links – dat zie je ook in de Verenigde Staten. Links staat daar buitenproportioneel sterk’, beseft Naeyaert. Hoe komt dat? ‘Mensen die ideologisch rechts georiënteerd zijn, zullen andere professionele keuzes maken dan linkse mensen, die vaker voor een ngo of in het onderwijs gaan werken. Links is zeer sterk in het creëren van een culturele hegemonie, wat rechts veel te weinig doet. De politieke correctheid is een zeer goed voorbeeld. Over sommige dingen mag je niet spreken. Dat is “sociaal niet wenselijk”.’

Is de politieke correctheid niet aan het kantelen? Nu is het al bijna taboe als je zegt dat je voor het behoud van België bent. ‘Ik denk dat niet. Het ironische is trouwens dat wij het enige land zijn waar het revolutionaire linkse kamp een betoging houdt vóór het behoud van het systeem. Ik denk niet dat het ondertussen al politiek correct is om te zeggen dat je tegen België bent. Integendeel.’

‘Politieke correctheid is een vorm van cultureel marxisme. De essentie van het KVHV is dat er vrij over alles gesproken kan worden zonder taboe en zonder politieke correctheid. Wat we wel zien is dat bepaalde meningen die KVHV al honderd jaar verkondigt meer en meer ingang vinden. Dat vinden wij uiteraard positief. Maar is dat een verademing? Laat ons zeggen dat we ons nooit veel hebben aangetrokken van wat het establishment, de staat of de universiteit van ons dacht. Maar het is goed dat er een bewustzijn ontstaat bij de Vlaamse burger. Dat kunnen we enkel aanmoedigen.’

Het KVHV is aan geen enkele partij gebonden en dat is volgens Naeyaert een groot voordeel. ‘We zijn niet gebonden aan beleidsopties of een rigide programma. Wij kunnen doen wat we willen. We kunnen ook de mensen uitnodigen die we willen. Wij zijn een academische club. Die moet niet op zichzelf terugplooien. In de Vlaamse beweging zien we veel navelstaarderij. Dat brengt niets op. Je moet je geest openhouden en je blik op de horizon richten. Vooruit denken. Wij zijn niet bang voor andere meningen – die prikkelen de geest.’

Dus het KVHV nodig ook mensen uit met wie de leden het niet eens zijn? ‘Nadat Erik De Bruyn eerder dit jaar uit de sp.a was gestapt, hebben wij hem uitgenodigd voor een lezing. We wilden hem een forum geven aan de universiteit om reclame te maken voor zichzelf. We waren benieuwd naar zijn plannen. Niet dat KVHV’ers ooit voor hem zouden stemmen, maar iedereen is welkom op onze activiteiten. Maar De Bruyn wou niet komen! (lacht)’

Naeyaert stelt expliciet dat het KVHV elitevormend is. ‘We willen een speerpunt vormen. Dat is essentieel in onze werking. We willen studenten klaarstomen om in het professionele leven bepaalde agendapunten te bewerkstelligen. We proberen onze leden te vormen tot mensen met een coherente ideologie. Andere politieke studentenverenigingen zijn daar veel minder mee bezig’, vertelt Naeyaert.

‘Elite wordt vaak als een lelijk woord gezien, maar daarmee bedoelen we mensen die goed zijn in iets. Dat zie je nu al: oud-KVHV’ers zijn zeer prominent aanwezig in de politiek en de bedrijfswereld. Al mag het nog wat gestroomlijnd worden. Het doel is om mensen op plaatsen te krijgen waar ze invloed kunnen uitoefenen om zo onze idealen te verwezenlijken’, verklaart Naeyaert. Als je naar het aantal (oud-)ministers kijkt, lijkt die missie alvast goed te slagen: onder andere Pieter De Crem (CD&V), Wilfried Martens (CD&V), Tony Van Parys (CD&V) en Jaak Gabriels (Open Vld) waren lid van het KVHV. Ook Gerolf Annemans (VB), Carl Decaluwé (CD&V) en Bart De Wever (N-VA) koppelden er hun politieke interesse aan een studentikoze omkadering.

De oud-leden blijven actief betrokken bij het KVHV. ‘Wij geloven in een levensbond, wat je ook ziet ook bij de Duitse studentenverenigingen. Ons project stopt niet bij het afstuderen. Dan begint de echte werking pas. Je bent klaargestoomd voor de werkelijkheid en dan verlaat je de bubbel van het studentenleven. Het heeft een grote waarde dat de oud-leden blijven komen en dat we die nog iets te bieden hebben en zij ons. Studenten ageren, oud-studenten financieren’, doet de preses uit de doeken.

Door het contact met de voorgangers blijven bepaalde streefdoelen doorgegeven worden aan iedere nieuwe generatie. Zoals – ook bij het KVHV – de vraag om amnestie. ‘De grieven van de Vlaamse onafhankelijkheidsstrijd blijven grotendeels dezelfde. Het is aan ons om iets te veranderen, niet aan mensen die tachtig of negentig zijn. Al is het wel een beetje moeilijk voor ons om ons in te beelden wat er toen allemaal is gebeurd. Anderzijds heb je maar een geschiedenisboek open te slaan om te leren wat de repressie was. Als je de geschiedenis niet kent, kun je de toekomst niet veranderen’, betoogt Naeyaert.

Hij vindt het abnormaal dat amnestie nog altijd zo gevoelig ligt. ‘In alle buurlanden is de evolutie van amnestie voltrokken. Het is heel normaal dat er verzoening is na zo’n verdeelde toestand. De Belgische staat blijft echter de haat aanwakkeren. We zijn ondertussen zeventig jaar verder en er mag nog altijd niet over gesproken worden. Ik vind dat heel kleinzerig en typerend voor de Belgische staat, die meer bezig is met de belangen van een kleine groep dan met de belangen van de Belgen. We doen geen campagnes meer voor amnestie, maar dat wil niet zeggen dat het thema niet meer relevant is.’

Voelen rechtse studenten zich nog altijd het slachtoffer van linkse repressie? ‘De verdraagzaamheid is gegroeid’, erkent Naeyaert. ‘Tien jaar geleden kwam je soms in de problemen als je een Vlaamse studentenpet droeg, maar nu gebeurt dat niet zo vaak meer. Soms roept men nog wel eens “racist!” of “fascist!” als er een Vlaamse vlag op je tas kleeft, maar niet meer zo frequent als enkele jaren geleden. Die evolutie begon al vóór de boom van de N-VA. Soms is er nog sprake van vandalisme of graffiti. Vorig jaar zijn enkele KVHV-leden aangevallen met kettingen, vermoedelijk door anarchistische krakers. Maar vroeger kwam dat veel vaker voor, zeker in de Overpoortstraat (de uitgaansbuurt voor studenten, red.). Ofwel verdwijnt de polarisatie ofwel is de harde kern van onverdraagzaam ultralinks aan het verdwijnen.’

‘Het geweld kwam niet alleen van extreem links’, corrigeert een oud-student uit de tijd van toen. ‘Ook rechts deed mee. De anarchisten vielen één van onze cafés aan, wij vielen daarop een kraakpand binnen. Tien jaar geleden was dat een vorm van communicatie. Nu is die periode voorbij – gelukkig maar.’

Zitten de drie flamingante studentenvereniginen elkáár eigenlijk in de haren om nieuwe zieltjes te veroveren? Vincent Schoenaers van de NSV! ontkent. ‘We beschouwen het KVHV en Jong N-VA niet als concurrentie, maar als een aanvulling. Het zijn medestanders. Tussen studentenverenigingen is er geen concurrentie zoals tussen politieke partijen.’

‘In het wereldje kent iedereen elkaar. We komen naar elkaars activiteiten. We zijn zeker geen concurrenten’, benadrukt ook Naeyaert. Er zijn wel verschillen. ‘Het KVHV is nationaal-conservatief. De NSV! is nationaal-revolutionair. Hun focus ligt meer op provoceren en actievoeren. Wat niet wil zeggen dat wij vies zijn van enige actie: onlangs nog hebben wij de IJzertoren bezet nadat het IJzerbedevaartcomité had beweerd dat de Vlaamse strijd gestreden was. De kiesuitslag zegt iets anders.’

In vergelijking met de hardere broertjes lijkt Jong N-VA wel het kneusje van de flamingante studentenclubs. ‘Je kunt Jong N-VA moeilijk een echte studentenvereniging noemen’, vindt Naeyaert. ‘Het is een jongerenafdeling van een politieke partij die vanuit Brussel de koers bepaalt. Veel marge heb je dan niet.’

‘Bij Jong N-VA houden we ons in grote lijn aan de koers van de partij’, erkent voorzitter Gregory Deseck. ‘De band met de N-VA is niet meteen een pluspunt. Flamingante studenten zullen voor de NSV! of het KVHV kiezen omdat die onafhankelijk zijn. Jongeren sluiten zich liever niet te snel aan bij een partij.’

Zorgt Bart De Wever niet voor een aanzuigeffect bij studenten die zich kunnen vinden in de Vlaamse verzuchtingen? ‘Ik denk niet dat Bart De Wever echt voor bekeerlingen zorgt. Daar heb ik mijn twijfels bij’, zegt Deseck. ‘Veel leden waren al flamingant voor ze student waren. Anderen zijn als student geïnteresseerd geraakt in politiek, zoals ikzelf. Ik ben opgegroeid in een apolitiek gezin. Door de lessen over de geschiedenis van België ben ik flamingant geworden. Er zijn logische en rationele redenen om Vlaamsgezind te zijn. Studenten die zonder politieke voorkeur hun studie beginnen en zich dan pas een mening vormen, zijn wel in de minderheid.’

‘Het politieke engagement is verminderd, maar je ziet wel meer autodidacten opduiken die individueel hun mening hebben gevormd’, vult Naeyaert aan. Hij is er zelf zo één. ‘Vanaf mijn vijftiende is mijn interesse in politiek beginnen te groeien. Ik woon hier in Gent, een multiculturele stad, en dan ontwikkel je je eigen visie op de multiculturele maatschappij.’

‘Autodidacten zijn vaak radicaler. En hoe linkser de faculteit, hoe rechtser en geëngageerder ze meestal zijn’, vertelt de anonieme oud-preses van het KVHV geamuseerd. Hij beklemtoont dat het KVHV geen clubje is voor stamboomflaminganten. Het is meer een meritocratie. ‘In het KVHV zitten rijke stinkerds samen met studenten die zelf hun studie betalen. Het grote voordeel van het georganiseerde studentenleven is dat je mensen echt goed leert kennen. Je zit samen achter de vrouwen, ligt samen dronken in de goot en organiseert samen activiteiten. Dan merk je snel wie wat waard is. Het is een soort officierenschool.’