FailArmy toont het leven zoals het is: een hoop geklungel van lomperiken zoals u en ik

Leedvermaak is mijn favoriete emotie. En precies daardoor heb ik geen televisie nodig.

We hebben in onze woonkamer wel een tv-toestel staan, maar dat gebruiken we enkel om op dvd naar series en films te kijken. Een kwestie van zelfbescherming, want ‘gewone’ televisie is te verslavend. Zodra je begint te kijken, zink je weg in audiovisueel drijfzand. Ook al is er niets te zien dat je interesseert, toch blijf je zappen – in plaats van een boek open te slaan of de vaatwasmachine te vullen.

Pijnlijk op hun bek

Ik ben natuurlijk ook maar een mens. Na een drukke werkweek voel ik een grote behoefte aan hersenloos escapisme. Gelukkig is er het YouTube-kanaal FailArmy, dat iedere vrijdag een nieuwe portie ‘Best fails of the week’ online gooit. Ik laat me in de zetel ploffen, knip de AppleTV aan en een paar seconden later lach ik mij een breuk met andermans miserie. Ik weet niet waarom ik daar zo hard om moet gieren, maar toch: ontspánnend, zeg.

Bon, een beetje nuance over dat leedvermaak. Ik word niet vrolijk van echt leed of van erge pijn. De mislukte stunts van skateboarders werken niet op mijn lachspieren, want je weet al meteen dat ze pijnlijk op hun bek gaan. Fails zijn pas grappig als je op voorhand niet kunt voorspellen wát er mis zal lopen. Zoals een visser die een net in het water werpt en in één beweging zichzelf overboord gooit.

Wrede natuurwetten

Een goeie fail werkt als een een goeie grap: er is een premisse en dan volgt een punchline die zo onverwacht is dat je in schateren uitbarst. Toen de Ice Bucket Challenge het internet veroverde, mondde één premisse uit in tientallen verschillende punchlines.

FailArmy toont het leven zoals het is: een hoop geklungel van lomperiken zoals u en ik. We moeten rennen, springen, struikelen, vallen, opstaan en wéér struikelen, met een hoop gevloek erbovenop. Dit is pas reality tv, vergeet het gescripte afkooksel waarin mensen zich om contractueel vastgelegde veiligheidsredenen geen pijn mogen doen. Het echte leven kent geen spanningsbogen of plotwendingen, maar is een aaneenschakeling van onhandige interacties met de wrede natuurwetten van het universum.

Sukkelaar

Doordat de miljoenen kijkers van FailArmy hun eigen misstappen doorsturen, blijft het kanaal fris. Wekelijks krijg je een portie netjes gemonteerde slapstick voorgeschoteld, zonder dwaze commentaren of geluidseffecten. Regelmatig gooien ze er een thematische compilatie bovenop.

Leedvermaak is misschien moreel verwerpelijk, maar slechts weinig mensen kunnen hun lach inhouden wanneer iemand pardoes op zijn kont stuikt. Zelfs mijn kinderen zijn fan. Als mijn zoon van vier uitgekeken is op Musti en Peppa Pig verzoekt hij “een grappig filmpje”. Mijn dochter is bijna twee en interesseert zich niet voor de duizenden tekenfilms op YouTube. Enkel FailArmy kan haar aandacht vasthouden. Wanneer een sukkelaar in een fontein dondert, lacht die kleine hem smakelijk uit, wijzend naar het scherm. “Wauw!”

Na een paar lachsalvo’s kunnen we opnieuw het hoofd bieden aan het onophoudelijke gepruts waarmee we het onszelf zo lastig maken.

Dit artikel is eerst verschenen in De Morgen.