Theories of International Politics and Zombies

Met Contagion is er een nieuwe zombiefilm in aantocht. Horrorfans verlekkeren zich reeds. Maar de zombies weten ook de aandacht van professoren internationale politiek te trekken. Zoals Daniel W. Drezner.

Op zijn blog wijdde Drezner alvast een post aan de jongste prent van regisseur Steven Soderbergh: How well does Contagion “get” the global governance of catastrophe? Dat de professor internationale politiek zich daarmee bezighoudt, hoeft niet te verbazen: Drezner is lid van de Zombie Research Society, ‘dedicated to raising the level of zombie scholarship in the Arts and Sciences’.

Begin dit jaar publiceerde Drezner, professor aan The Fletcher School van de Tufts University, zijn boekje Theories of International Politics and Zombies. Wie het boek wil lezen als satire, kan dat. Drezner schrijft scherp en geestig. Maar evengoed steek je iets op van de verschillende paradigma’s uit de internationale politiek, want daar gaat het wel degelijk over. Dit is het werk van een academicus – het boek bevat niet minder dan twintig pagina’s bronvermeldingen. In een heldere taal en met zombies als gimmick doet Drezner zijn uitleg.

Neemt Drezner de dreiging van een zombie-aanval serieus? Hij laat zijn positie in het midden. Uiteraard zijn zombies een allegorie voor eender welke onbekende dreiging, maar met sardonisch genoegen stipt de professor aan dat overheden voorbereid zijn als de doden uit hun graf zouden kruipen:

Some international relations scholars would posit that interest in zombies in an indirect attempt to get a cognitive grip on what former U.S. secretary of defense Donald Rumsfeld famously referred to as the “unknown unknowns” in international security. Perhaps, however, there also exists a genuine but publicly unacknowledged fear of the dead rising from the grave and feasting upon the entrails of the living. Major universities and police departments have developed “mock” contingency plans for a zombie outbreak.

Wat volgens Drezner zo interessant is aan een ‘zombie outbreak’ is dat die zich duidelijk onderscheid van andere paranormale bedreigingen:

Zombie stories end in one of two ways – the elimination/subjugation of all zombies, or the eradication of humanity from the face of the earth. If popular culture is to believed, the peaceful coexistence of ghouls and humans is a remote possibility. Such extreme all-or-nothing outcomes are less common in the vampire or wizard literatures.

Dat ligt niet zozeer aan de aarde van de zombies. ‘The undead menace usually goes global in the zombie canon. These stories lack a basic grounding in world politics, however’, merkt de professor op. Er is ook nog niet voldoende wetenschappelijk onderzoek gebeurd naar de bedreiging die zombies vormen:

Despite their mob tendencies, sociologists have not analyzed the asocial sociability of zombies. Political science has abjectly failed to address the policy responses and governance issues associated with the living dead. When compared to work in cognate disciplines, the social sciences in general – and international relations in particular – suffer from a zombie gap.

‘I have therefore decided to flesh out how existing international relations theories would predict what would happen in response to an outbreak of zombies’, merkt de auteur droog op. ‘What would these theories predict would happen? What policy recommendations follow from these theories? When will hiding and hoarding be the right idea?’

Maar voor je een antwoord op die vragen kunt gaan formuleren, moet je eerst definiëren wat een zombie is. ‘Consistent with the Zombie Research Society, I choose to treat the zombie as a biologically definable, animated being occupying a human host, with a desire to eat human flesh’, schrijft Drezner. Er zijn drie wederkerende kenmerken van zombies:

1. Zombies desire human flesh; they will not eat other zombies.
2. Zombies cannot be killed unless their brain is destroyed.
3. Any human being bitten by a zombie will inevitably become a zombie.

Bon, een zombie in je huis kan best een onaangenaam levenseinde betekenen, maar heeft de mensheid als geheel eigenlijk wel iets te vrezen? Met een heel arsenaal hoogtechnologische wapens kunnen we die zombies toch gewoon van het aardoppervlak knallen? Een atoombom op hun rottende kop droppen en we zijn ervan af. Maar zo simpel is het niet, stipt Drezner aan.

If any government was so foolhardy as to launch a first strike, it would create the only thing worse than an army of the living dead: a mutant, radioactive army of the living dead.

Volgens de professor liggen zombies helemaal niet wakker van de nucleaire dreiging, wat de slagkracht van de diplomatie meteen een pak minder maakt:

Traditional tools of statecraft like nuclear deterrence, economic sanctions, or diplomatic démarches would be of little use against the living dead. Zombies crave human flesh, not carrots or sticks.

Ook leert de ervaring dat we de maatschappij nooit volledig kunnen afsluiten van zombies:

From a foreign policy/national security perspective, the primary reason to be concerned about the cause of zombies is to adopt preventive measures and policies with which to handle zombie-infested jurisdictions. As antiterrorism and homeland security policies suggest, however, massive investments in prevention cannot be 100 procent foolproof. It only takes one zombie to create an army of the undead.

Daarbij kan een zombie meesurfen op de wijdvertakte transportlijnen van de geglobaliseerde wereld. ‘With a modern transport infrastructure, an infected individual can get from one major population center to another within twenty-four hours. Even a single outbreak of corpse reanimation can go global’, waarschuwt Drezner.

Het zijn niet zozeer de individuele zombies die angst aanjagen – tenzij je er één tegenkomt onder je bed misschien. Het schrikwekkende zit hem erin dat de ondode troepen hun aantallen maar blijven uitbreiden en uitbreiden:

As cultural critics have observed, the horror in zombie films comes not from a single ghoul but from an ever expanding community of them. In other words, the terror increases when a large swath of individuals are socialized into the ways of the undead. Similarly, zombie films persistently raise questions about the identity distinctions between ghouls and humans.

Drezner laat er geen twijfel over bestaan dat hij de kaart van de mensen trekt. ‘To be blunt, this project is explicitly prohuman, whereas Marxists and feminists would likely sympathize more with the zombies’, schrijft hij heerlijk vilein. ‘To Marxists, the undead symbolize the oppressed proletariat. Unless the zombies were all undead white males, feminists would likely more welcome the posthuman smashing of existing patriarchal structures.’

Los van het marxisme en het feminisme onderscheidt Drezner nog drie andere paradigma’s: de Realpolitik, het liberalisme en het neoconservatisme. Laten we die even overlopen.

‘The failure of humans to cooperate in the presence of reanimated corpses is a common theme that permeates the zombie canon – just as the futility of international cooperation recurs throughout the realist interpretation of history’, zegt de professor. Een beetje Realpolitiker schakelt over op ‘bait and bleed‘- en ‘bloodletting‘-strategieën. Dat komt hier op neer:

In these instances, realist states would try to forment conflict between anti-zombie states and the ghouls themselves, profiting at the relative losses incurred by both sides.

In het realistische perspectief is de dreiging die uitgaat van zombies niet bepaald groter dan die van andere tegenstrevers. ‘In the end, realists would conclude that there would be little intrinsic difference between human states and zombie states’, analyseert Drezner. ‘Human beings have an innate lust for power in the realist paradigma; zombies have an innate lust for human flesh. Both are scarce resources.’

Ook in het liberale paradigma gaat men er niet van uit dat je het zombieprobleem zomaar te vuur en te zwaard moet gaan oplossen. ‘Unless every single ghoul is hunted down and destroyed beyond recognition, a recurrent spread of the undead remains a possibility. The international regimes designed to eliminate disease demonstrate the difficulties inherent in this task’, schrijft Drezner droogjes.

Daarom zal de liberale wereldorde naar een manier zoeken om de ondoden te reguleren. ‘The undead would fall into the category of systematic threats – such as terrorism and global pandemics – where states have engaged in meaningful cross-border cooperation’, beseft de auteur. Zo ontstaat er een nieuw evenwicht:

The liberal paradigm would predict an outcome that would be imperfect and vulnerable to political criticism over time – much like the European Union in its current form. That said, the system would also be expected to function well enough to ward off the specter of a total zombie apocalypse.

De reactie van de neoconservatieven op de ‘Axis of Evil Dead’ zal niet zo subtiel zijn. ‘The neoconservative policy response to an uprising of undead flesh-eaters would be simple and direct. Zombies are an existential threat more serious than any clash of civilizations’, verklaart Drezner. ‘Rather than wait for the ghouls to come to them, neoconservatives would recommend proactive policy options that take the fight to the undead. Their policy preference would be for an armed invasion of the central region in the zombie-affected area.’

Dat klinkt zeker sinds 9/11 niet onbekend in de oren. De auteur gooit er nog een vette knippoog naar meer gematigde neoconservatieven bovenop:

They would posit that, after creating a human outpost in the center of zombie-infested territory, humans in neighboring zombie-afflicted nations would be inspired to rise up and liberate themselves from their undead oppressors.

‘If zombies threw off their cognitive shackles and recognized that they did not need to eat human beings, then the crisis of the undead would be much less severe’, besluit Drezner. Heerlijk sarcastisch boekje.